Termin koji se koristi za filmove Jugoslovenske Kinematografije koji su snimljeni u periodu 60-tih do sredine 70-tih koji su za tematiku imali kritiku tadašnjeg režima, života pod istim, objašnjavajuci pravu sliku života toga perioda, ukazivanju na problem samog društva i odnosa unutar istog. Ovaj period se smatra zlatnim dobom srpskog filma zbog odličnih kritika u svetu i Evropi i osvajanja najprestižnijih nagrada na filmskim festivalima, imali su čak i vise nominacija za oskara, dok su kod nas vrlo često posle premijere bili zabranjivani za projekcije. Kao protiv otrov za ove filmove vlada je finansirala snimanje partizanskih filmove da bi probudila patriotizam i razne i danas najvece komedije koje su to vreme prikazivali stvarnost i život potpuno bezbrižnim sa puno humora. Najistaknutiji autori ovih neprocenjivih filmova se Aleksandar Petrović, Dušan Makavejev, Živojin Pavlović, Želimir Žilnik, Lazar Stojanović i drugi. Najveća ostvarenja su Skupljači perja, Biće skoro propast sveta, Ljubavni slučaj ili tragedija službenice PTT-a, Plastični Isus, Kad budem mrtav i beo, Tri, Buđenje pacova, WR Misterije organizma, Čovek nije tica, Rani radovi i drugi. Za razumevanje ovih remek dela nije dovoljno pratiti samu fabulu radnje ,već i muziku koja prati film, reči pesama, detalje namerno postavljene u vidu predmeta u filmu itd. Najistaknutiji glumci su bili Bata Živojinović, Mija Aleksić, Gidra Bojanić, Pavle Vujisić, Slobodan Aligrudić, Ljuba Tadić, Milena Dravić, Eva Ras, Ružica Sokić, Olivera Katarina i drugi.
Verovatno najznacajniji period u istoriji nase kinematografije.U tom periodu autori poput Zivojina Pavlovica, Aleksandra Petrovica, Dusana Makavejeva, Zelimira Zilnika, Gordana Mihica, Ljubise Kozomare,snimili su i proslavili se kultnim remek-delima:Kad budem mrtav i beo, Rani radovi, Vrane,Ljubavni slucaj ili tragedija sluzbenice PTT, Tri, Skupljaci perja, Budjenje pacova, Plasticni Isus itd.Mnogi filmovi su bili bunkerisani zbog kritikovanja i prikazivanja realnog prikazivanja tadasnjeg rezima i stanja u drzavi, autori su bili hapseni, proganjani, bilo im je zabranjeno da rade, itd.Nazalost, mnogi od tih filmova nisu samo odraz samo tog vremena, vec i danasnjice, sto je posebno porazavajuce.
