Drugačiji pogled na fotosintezu

Mnogi fotosintezu uzimaju zdravo za gotovo. Sjećaju se tamo neke lekcije u osnovnoj školi koja je jednom ponovljena i u srednjoj i u kojoj se kaže da u procesu fotosinteze biljke stvaraju glukozu i kiseonik od vode i ugljen dioksida, a uz pomoć hlorofila i sunčeve svjetlosti. Tako se biljke same hrane, jer su one autotrofni organizmi. U ovom štreberskom objašnjenju ima mnogo pojmova i mnogo stručne terminologije, a suština cijele ove reakcije se izgubi iz vida. A evo suštine:

Zamislite jednu ogromnu saksiju, u koju je stavljeno sjeme jednog drveta. Sjeme drveta je teško 20 grama. Padaju kiše i drvo nikne. Nakon 50 godina, u saksiji se nalazi ista količina zemlje, ali je sada drvo visoko 40 metara i teško 10 tona. Mnogi iako su učili o fotosintezi u svakodnevnom životu laički tvrde da biljke rastu od zemlje i vode. Jok. Od 10 tona koliko je drvo teško, bar 5 tona otpada na suvu organsku materiju. Svih tih 5 tona, čvrste suve organske materije je čist produkt fotosinteze i došlo je tu iz vazduha, nema veze ni sa zemljom ni sa vodom, osim sa onim djelom vode koji učestvuje u reakciji. Dakle osnovna sirovina za tih 5 tona, celuloze i ostalih organskih jedinjenja jeste ugljen dioksid iz atmosfere i voda. Sav ugljenik u tih 5 tona potiče iz ugljen dioksida, a to je ogromna količina. A koncentracija ugljen dioksida u atmosferi je svega 0,582 promila. E sad vidite koliko je efikasna reakcija fotosinteze kad pri tako maloj koncentraciji ugljen dioksida uspije da dovede do tako velike razmjene materija. Dakle, da nije tog drveta, ogromna količina (u tonama) ugljen dioksida bi ostala u atmosferi. Kad bismo drvo zapalili, oslobodila bi se ista količina ugljen dioksida, kao ona što je uzeta iz atmosfere, da bi drvo uopšte toliko poraslo.

Evo ovo samo pokazuje koliko je sav taj proces fascinantan, jer bukvalno sva organska masa biljaka dolazi iz vazduha. Takođe, ovo pokazuje zašto je toliko bitno štititi šume. Jer svako drvo je ogroman rezervoar ugljenika koji bi inače bio u obliku ugljen dioksida u atmosferi. I na kraju, ne samo da se ogromna količina ugljen dioksida iz atmosfere utroši pri rastu biljke, već se takođe, jednako ogromna količina kiseonika oslobodi, a bez toga ne bismo mogli disati.