Šalteruša

Šalteruša, činovnik, pisar. Osoba koja je u firmama, preduzećima, kompanijama i državnim institucijama zadužena za odnos i rad sa strankama, klijentima.

Srpski činovnik iz provincije, s početka 21. veka... dobro i sigurno uvaljen u svoju poluraspalu fotelju, iz koje štrči stari, poderani sunđer ispod olinjalog kožnog prekriva. Ta je fotelja, ujedno, i njegov smisao. Od te se fotelje ne odvaja ni kada doručkuje, obično van vremena pauze, niti dok čita novine u trenucima kada nema stranke ,,s onu stranu" šaltera. Kada bi mogao, sve mi se čini, u njoj bi (ili, na njenim točkovima) prevalio i čitav put do toaleta; samo kada bi točkovi funkcionisali.
Njegov poluintelektualizam kojim služi režimu i vlasti, i državničkoj birokratiji, prizemniji je i banalniji od vulgarnosti ratara koji je došao da produži vozačku dozvolu za traktor, ili da pečatom overi kakvu hartiju od značaja. Takav poluintelektualizam jednako je zarazan i kancerogen po društvo koliko i neukost onih koji takve modele prihvataju i podržavaju. Isto tako, i sprovode. Njegova svest nije ni mogla da prodre u dublje pore, i to ne zato što su pore razbijene i uske, već zato što je njegova svest godinama i decenijama formirana u sobičku 3h3m, sa prednje strane oivičena staklenim šalterom preko kojega komunicira sa ,,svet(in)om", a iza njega, negde u arhivi, nalaze se gomile požutelih, masnih hartija, koje mirišu na burek i jogurt (ređe, i na neki čokoladni kolač, a redovno na crnu, domaću kafu).
Ovaj činovnik, kojega svakodnevno srećemo u različitim državnim institucijama i ustanovama, gaji u sebi i određenu dozu skepse i cinizma prema svakoj mogućoj promeni. Njegovo, po pravilu, strogo i hladno lice, sa graškama znoja po čelu i zajapurenim obrazima, saseći će svakog građanina (pojam uveden u vremenu kada, verovatno, ovakav tip činovnika u nas i nastaje, negde na dva veka od ovoga vremena), koji, opet po pravilu, nema svu ,,neophodnu" dokumentaciju - verovatno od svih članova uže familije, bar četiri kolena unazad. Država kaže četiri, a Crkva šest... a ne, to beše za incest. Dobro, i ovo je slično tome. Jer, činovnik i mora (nekada) utvrditi, ima li kakvih rodbinskih veza sa strankom, u tih četiri do šest kolena unazad, kako ne bi došlo do nekakvih familijarnih neprijatnosti. U svakom slučaju, od građanina se traži, i on je uslovljen time, izuzetno dobro poznavanje: 1) porodičnog stabla, 2) krivičnog i imovinskog prava, 3) svega ostalog.
Tako je naš činovnik, dobro i sigurno uvaljen u svoju poluraspalu fotelju, iz koje štrči stari, poderani sunđer ispod olinjalog kožnog prekriva, umesto uglednog, državnog službenika koji je na polzu narodu i otadžbini, pretvoren u poluintelektualno biće, poslenika različitih režimskih ideologija i vlada, kojeg se gnuša i prema kojem gaji svaku nesimpatiju/empatiju, nepoštovanje... gotovo svaki građanin države. ,,Šalterski službenik" ili državni činovnik, tako se našao na prvom udaru svetine koja sa razjapljenim čeljustima, sva od gneva i besa, kivno psuje i laje, izbacujući gorku sluzinu na staklene šaltere, iza kojih će kasnije, ni krivi ni dužni, državni činovnici ispijati crnu, domaću kafu, i jesti masni burek, sa jogurtom. U tetra paku. Ali ne više ,,trouglastom". Jer, bila su to neka druga vremena, kada je ,,trouglasti" jogurt bio ne (samo) prehrambeni proizvod, već demonstrativno sredstvo i – simbol jednog vremena.